Pandemi ve haksız kotalar nedeniyle daralan Avrupa ve Amerika pazarı, 197 ülkeye ihracat gerçekleştiren çelik sektörünü harekete geçirdi. Şu dönemde virüsün etkilerinin biraz daha azaldığı Uzakdoğu pazarına yöneldik. Yeni normalle birlikte 2020 yılının ikinci yarısından itibaren sektörümüzün toparlanmaya başladığını ve ihracatımızın arttığını gözlemliyoruz.
Küresel salgının etkileri birçok sektörde olduğu gibi Türk Çelik sektöründe de hissedildi. Çelik ihracatı 2020 yılının ilk yarısında geçen yılın aynı dönemine göre miktar bazında yüzde 9,8 azalarak 9,7 milyon ton, değer bazında ise yüzde 16,6 azalış ile 5,9 milyar dolar olarak gerçekleşti. 197 ülkeye ihracat gerçekleştiren çelik sektörü yılın ilk yarısında yaşanan kayıpları ikinci yarıda telafi etmenin hazırlığı içerisinde.
TOPARLANMA BAŞLADI, YILIN İKİNCİ YARISI HAREKETLİ GEÇİYOR
Türkiye’nin çelik ihracatı 2020 yılının ilk yarısında geçen yılın aynı dönemine göre miktar bazında yüzde 9,8 azalarak 9,7 milyon ton, değer bazında ise yüzde 16,6 azalış ile 5,9 milyar dolar olarak gerçekleşti. Pandemi nedeniyle alınan önlemlerin Haziran aylarında gevşetilmesi sonucunda normalleşmenin etkisiyle yeniden artış ivmesi yakalandı. Yeni normalle birlikte 2020 yılının ikinci yarısından itibaren sektörümüzün toparlanmaya başladığını ve ihracatımızın arttığını gözlemliyoruz
Pandemi nedeniyle tüm pazarlarımızda ihracatımızın istenen seviyelerde gerçekleşemediğini söyleyebiliriz. Bu nedenle sektörümüz için alternatif pazarlara yönelmek her zamankinden daha çok önem taşıyan bir hal aldı. Salgınla birlikte son süreçte dünya genelinde ihracat pazarlarındaki ülkelerin gümrük duvarlarını haksız bir şekilde yükseltmesi sonucunda 2020 yılının ilk yarısında en fazla kayıp yaşanan pazarımız Avrupa Birliği oldu. AB, korunma önlemi gözden geçirmeleri ile Türkiye’den yapılan ithalatı elinden geldiğince engelleme yoluna gitti. Sektörümüzün karşılaştığı bu haksız uygulamalara karşı Birlik olarak hukuki girişimlerimizi sürdürüyor, haksız engellemelerin serbest ticarete zarar verdiğini düşünüyoruz.
İHRACAT RAKAMLARI
Yeni normal ile birlikte 2020 yılı sonu için birinci yarıda yaşanılan kaybı ikinci yarıda telafi etme şansını yakalayabileceğimizi öngörüyoruz. İhracatımızın miktarda bir önceki yıla kıyasla aynı kalarak yaklaşık 21,2 milyon ton olarak gerçekleşmesini ümit ediyoruz. Değerde ise yüzde 5 düşüşle 13,2 milyar dolara karşılık gelebileceğini hesaplıyoruz. Bu salgının ne kadar süreceğini kestirmek mümkün değil. Pandemi sürecinin global çelik sektörüne etkilerini ve tedarik zincirinde yaşanan dalgalanmaları yakından takip ediyoruz. Şu an için 2021 yılına yönelik yeni siparişler oluşsa bile konjonktürün neler getireceğini tam olarak kestiremiyoruz. 2021 yılı için küresel olarak normalleşme beklentileri kapsamında ihracatımızın miktarda yüzde 10 artışla 23,3 milyon tona ulaşacağını, değerde ise yüzde 15 artışla 15,1 milyar dolar seviyelerinde gerçekleşeceğini öngörüyoruz.
ALTERNATİF İHRACAT PAZARLARI
Türk Çelik sektörü uzun yılların deneyimiyle pazarlarını çok daha rahat çeşitlendirebiliyor. Şu an virüsün etkisinin biraz daha azaldığı Uzakdoğu’ya yönlenmiş durumdayız. Ayrıca, yeni pazar arayışlarımız doğrultusunda çelik ithalatlarında artış gözlemlediğimiz Güneydoğu Asya, Batı Afrika ve Latin Amerika bölgeleri öne çıkan hedef pazarlarımız arasında yer alıyor. Yüksek potansiyel gördüğümüz bu bölgelerin artan çelik ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik çalışmaların kayıp yaşadığımız pazarların telafi edilmesinde büyük önem taşıyacağını düşünüyoruz.
HAKSIZ UYGULAMALAR ZARAR VERİYOR
ABD’nin ve Avrupa Birliği ülkelerinin Türk Çelik sektörüne korumacılık önlemleri kapsamında haksız ve hukuka dayanmayan yaptırımlar uyguluyor. 2016’da Türkiye’nin toplam çelik ihracatının yüzde 15’i ABD’ye gerçekleştiriliyorken bu oran bugün yüzde 3 seviyelerinde seyrediyor. 2016 yılında ABD’ye yapılan çelik ihracatı 2,4 milyon ton iken 2019 yılında ihracatımız yüzde 85 düşüşle 350 bin tona kadar geriledi. İhracatımızda yaşanan 2 milyon tonu aşkın bu kayıp 850 milyon dolar gibi ciddi bir değere karşılık geliyor. Aynı şekilde haksızlıklarla mücadele ettiğimiz Avrupa Birliği ülkelerine 2018’de 8,59 milyon ton çelik ihracatı gerçekleştirirken, 2019 yılında yüzde 16,5 düşüşle 7,17 milyon ton ihracat yaptık. 2020 yılının ilk yarısında ise bir önceki yılın ilk yarısına göre Avrupa Birliği’ne olan ihracatımız yüzde 22,6 azalışla 3,14 milyon ton olarak gerçekleşti ve değerde ise yüzde 25,9 azalışla 2,13 milyar dolara karşılık geldi. Çelik ihracatımızda Avrupa Birliği’nin payı 2018 yılında yüzde 40,3 iken 2019 yılında yüzde 33,9 ve 2020 yılının ilk yarısında yüzde 32,4 seviyesine geriledi. Ülkeler bazındaki genel düşüşlere baktığımızda ihracatımızda en fazla düşüş yaşadığımız ülkeler İtalya ve İngiltere oldu.
