ÜRETİCİLERİMİZ HER SENE BAHÇELERİNE GÜBRE ATMALI
Dolar kurunun artması ile birlikte gübre fiyatları da haliyle arttı. Bazı üreticiler bir sonraki fındık sezonu için kara kara düşünmeye başladı. Hatta kimi üretici bu sene bahçesine gübre atmama kararı aldı, kimi üreticiler ise organik gübreye yöneldi. Bu duruma ziraat mühendislerinin uyarıları da gecikmedi. Kimyasal gübrenin fındık üretimine kalite ve rekolte bakımından katkı da bulunduğunu belirten ziraat mühendisleri üreticileri uyardı. Ziraat Mühendisi Haluk Şensoy, üreticilerin her sene bahçelerine gübre atması konusunda çağrıda bulundu.
HAM MADDE SIKINTISI VAR
Ziraat Mühendisi Haluk Şensoy, gübre fiyatlarının artmasının sebebi olarak dolar fiyatlarındaki yükselişi hedef alarak “Yaklaşık aylarda geçen yıl halk arasında 26 olarak tabir edilen, 26 can yani kalsiyum, amonyum nitrat gübresi 2 bin lira civarındaydı. Mart-Nisan döneminde de 2 bin 200 liralara kadar çıktı. Ama bu pandemi sürecinden sonra dünyada özellikle güçlü olan ülkelerde tarıma yönelince hammadde stokuna girildi. Dünyada belli bir miktar hammadde arzı vardır bunları güçlü olan devletler de tarıma yönelince kendileri depoladılar ve dünya piyasasında hammadde sıkıntısı çekilmeye başlandı. Gübre fiyatları o kadar yüksek şekilde artmaya başladı ki 26 can dediğimiz bu bölgenin de majör gübresi, üreticilerin en fazla kullandığı gübre üretildiği fabrikada bile Türkiye’de 10 bin liranın üzerine çıktı. Sonradan dolar kurunun da 18 liranın üzerine çıkmasıyla beraber bu tetiklenmiş oldu. Ülkenin almış olduğu ekonomik kararla beraber dolar 10-12 lira bandına düştüğünde kurdan kaynaklanan bir serbest düşüş yaşandı hafiften gübre piyasası da fabrikasında şuan 8 bin küsur liraya kadar geriledi. Dolar bu kadar bu şekilde çakılınca gübre fiyatı da geçen seneki kadar olmasa da “5 bin liraya, 6 bin liraya düşer” beklentisi oldu. Ama ne oldu beklenti süresi içerisinde o kadar fahiş zamlar yapıldı ki özellikle elektrik yüzde 125’lere varan oranda, doğalgaza yüzde 25 oranında tabi ki bu gübrenin hammaddesi dışarıdan geliyor ama hammaddeyi de işleyen gübre fabrikası üretimde doğalgaz ve elektrik kullanıyor. Şimdi bu gelen zamlardan sonra gübre fiyatlarının inme şansı asla yoktur serbest piyasada. Şuanda 1 ton 26 can gübresi bayilerde satış fiyatı 8 bin lirayken kendi başına bunun düşme şansı asla yoktur. Bu kesinlikle yukarı çıkacaktır ama devletimiz derse ki “biz süspansiyon uygulayacağız yarısını biz vereceğiz” eyvallah keşke” dedi.
ŞENSOY; “ÜRETİCİNİN ÜRETİMDEN ÇEKİLMESİNİ İSTEMİYORUZ”
Fındığın Türkiye’nin marka ürünü olduğuna işaret eden Ziraat Mühendisi Şensoy, üreticinin üretimden vazgeçmemesi gerektiğini vurgulayarak, “Gerçekten durum bir kıskaçtadır tarım ve üretimde bir kaos var bu yadsınamaz bu gerçek çünkü yaşıyoruz bunu. Üreticiler kendi aralarında da organize olmaya başlamışlar bu sene gübre atmayalım diyorlar. Yani hınçlarını gübreden çıkarmaya çalışıyorlar. Hâlbuki gübrenin bir suçu günahı yok. Allah yardımcımız olsun gerçekten durum çok kötü. Bugün hesapladım 1 kilo fındık 2.17 dolar serbest piyasada 30 liranın üzerine çıktı denilse bile biz 1 kilo fındığın Eylül 1 de en az 3 dolar üzerine çıkmasını isterken dolar 8 lira civarındaydı. Şuan dolar 14 liraya yakın fındık 2.17 dolar bu bir zulümdür. Ürettiğimiz her 10 fındıktan 8 tanesini dolar karşılığı 122 ülkeye ihraç ediyoruz. Üreticinin üretimden çekilmesini de istemiyoruz gerçekten çok zor. İnşallah fiyatlar daha kötüye gitmez. Çünkü 2 ile 3 milyar dolar arasında ülke hazinesine para bırakıyor fındığımız o kadar değerli. Zaten dünyada ülkemiz olarak en değerli ve en bilindik markası fındıktır” şeklinde konuştu.
ÜRETİCİLER ORGANİK GÜBREYE YÖNELDİ
Şensoy üreticilerin organik gübreye yöneldiğini söyledi diğer gübrelerin de tarımdaki öneminden bahsetti. Şensoy “Kimyasal gübre atamayınca üretici kendi çiftlik gübresine, organik gübreye yönelmiş durumda haklı olarak. Zaten biz teknik elemanlara da sormalarına gerek yok her 2-3 yılda bir bahçelerine kendileri uygulasınlar. Ama şu var kültür tarımında devamlı bitki besin elementini topraktan sömürür düzenli olarak ondan biz meyvesini istediğimiz için. Topraktan eksilen bu bitki besin elementini azotu, potasyumu, çinkoyu toprağa tekrar verelim ki bitki bunu alıp kullansın meyvesini versin” ifadelerini kullandı.
ŞENSOY; “BAHÇELERE BİR SENE BAKIM YAPMAZSANIZ, TEKRAR BAHÇEDEN VERİM ALMAK İÇİN 2-3 YILINIZ HEBA OLUR”
“Kimyasal gübreleri kesinlikle tarımda kullanmak zorundayız hem verim olarak, hem de randıman dediğimiz kalitesi olarak” diye konuşan Şensoy, bir sene gübre atılamayan bahçenin veriminin 2-3 yıl gibi bir sürede eski hale geleceğini belirterek, “Ama şunu söylüyoruz bu sene böyledir, bu dönem böyledir, yarın farklı şekilde olur ekonomimiz farklı bir yöne gider daha iyi olur. Üreticilerimiz kesinlikle üretimden çekilmesinler kesinlikle ellerinden geldiği kadar. Mesela taban gübresi pahalı olabilir, iki atıyordu yarım veya bir atabilir, tabandan gübreleme yapamıyor olabilir imkânı yoktur yapraktan gübreleme yapabilir yani bir şekilde üretimde kalacağız. Çünkü fındık tarımında bir sene gerekli bakımı yapmadığımız zaman bahçeler çökmeye başlar onu tekrar ayağa kaldıralım derseniz 2-3 senemiz heba olur. Mümkün mertebe üretimden çekilmeyeceğiz ürün bizim bahçe bizim. Onun için fındık çok değerli bir ürün son 2 ayda ihracat rekorları kırıldı biz söylerken kimse inanmıyordu gülüyordu. Biz dedik öyle olacağını ama ne oldu tek kazanamayan üretici oldu” dedi.
