Giresun Ziraat Odası Başkanı Nurittin Karan, fındık piyasasında yaşanan fiyat dalgalanmalarına ve üreticilerin yaşadığı sorunlara dikkat çekerek, “Yıllardır tekelci firma fındık üreticisini resmen sömürüyor, Rekabet Kurulu ise buna seyirci kalıyor” ifadelerini kullandı.
Fındıkta Sezon Sıkıntılı Başladı
2025 fındık sezonuna ilişkin değerlendirmelerde bulunan Karan, bu yılın hem rekolte hem de fiyat açısından üreticiyi zora soktuğunu belirtti.
“Tarım Bakanlığı’nın açıkladığı rekolte rakamları sahadaki durumla örtüşmüyor. Şu anda pazara inen ve depolardaki ürün miktarına baktığımızda, toplam üretimin 350 bin ton civarında kalacağını öngörüyoruz,” diyen Karan, fındık fiyatlarının kısa sürede 330-340 TL bandından 290 TL seviyelerine kadar gerilediğini ifade etti.
Karan, fiyatlardaki dalgalanmanın temel nedenlerinden birinin üreticinin malına sahip çıkmaması olduğunu belirterek, “Depo yetersizliği nedeniyle üretici fındığını emanete veriyor. Emanet fındık da sonuçta satıcının, oradan da tekelci firmanın kontrolüne geçiyor” dedi.
“Depo Sorunu Çözülmeden Fiyat İstikrarı Sağlanamaz”
Karan, fındıkta istikrarlı fiyat oluşumunun sağlanabilmesi için üreticinin ürününü emanete vermek zorunda kalmaması gerektiğini vurguladı:
“Her üreticinin ürününü saklayabileceği bir depo sistemi oluşturulmalı. Emanet fındığı engelleyebilirsek, fiyat düşüşünü de önleyebiliriz. Ancak yıllardır tekelci firma piyasaya adeta kapitülasyon uygular gibi davranıyor. Rekabet Kurulu’nun bu firmaya ciddi bir yaptırım uyguladığını görmedik. Bu durumdan hem üreticiler hem biz Ziraat Odası olarak rahatsızız. Artık yetkililerin bu konunun üzerine kararlılıkla gitmesi gerekiyor.”
Sıcak Hava ve Kokarca Randımanı Düşürdü
Karan, bu sezon kalite kaybının da ciddi boyutlara ulaştığını belirtti. Temmuz ve ağustosta yaşanan aşırı sıcakların yanı sıra kahverengi kokarcanın etkisinin arttığını söyleyen Karan, “Bu yıl fındıkta buruşukluk oranı çok yükseldi, randıman ciddi şekilde düştü. Sahil kesimlerinde randıman 35-40 civarında, bazı batı bölgelerinde ise 20’lere kadar geriledi. Fındığın 10 doların üzerine çıkması gerekirken, fiyat 9 dolar seviyelerine kadar düşürüldü. Ancak piyasa ihtiyacına göre önümüzdeki haftalarda yukarı yönlü bir hareket bekliyoruz” dedi.
“Kokarca ile Mücadele Herkesin Sorumluluğu”
Karan, kahverengi kokarcanın bölgedeki varlığının giderek arttığına dikkat çekerek üreticilere çağrıda bulundu:
“Kokarca zararlısı geçen yıla göre daha fazla. Şu an kışı geçirmek için evlere ve kapalı alanlara yöneldiler. Bu dönem mücadele için en uygun dönemdir. Kapalı alanlara gelen zararlılar fenomen tuzaklarla toplanıp imha edilmelidir. Mart sonuna kadar bu yapılmazsa, havalar ısındığında ilaçlama ile başarı sağlamak çok zor olur. Devletin tek başına gücü yetmez; üretici kendi ürününü korumak için bu mücadeleye aktif olarak katılmalıdır.”
