ÖZGÜL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ HANGİ SORUNLARA YOL AÇIYOR?

Abone Ol

İlkokul birinci sınıftan itibaren teşhis edilebilen özgül öğrenme güçlüğü, çocuğun akademik başarısını ve geleceğini etkileyebiliyor. Özgül öğrenme güçlüğünün çocuğun elinde olan bir isteksizlik ve reddetme durumu olmadığını vurgulayan uzmanlar, çocuğu suçlayıcı yaklaşımlardan uzak durulması gerektiğini belirtiyor. Özgül öğrenme güçlüğüne erken müdahalenin önemine işaret eden uzmanlar, tedavinin aksatılmaması gerektiğine dikkat çekiyor.

Özgül öğrenme güçlüğü bir rahatsızlıktır

Özgül öğrenme güçlüğünün öncelikle ebeveynler tarafından bir rahatsızlık olarak kabul edilmesi gerekir. Çocuğun elinde olan bir isteksizlik ve reddetme durumu değil. O yüzden bunu bilerek müdahale etmek lazım. Yalnız bu noktada yine unutulmaması gereken durum, çocuğun normal bir zekâya sahip olduğudur. Gerektiği şekilde tedavi edilir, dikkatli bir şekilde yardımcı olunur, desteklenirse çocuğun yapamayacağı hiçbir şeyin olmadığını mutlaka bilmek gerekiyor.

Ne suçlayıcı ne de kabullenici bir tarz benimseyin

Ailelerin dengeli ve ortalama bir yaklaşım tarzına sahip olması gerekir. Tembel olduğun için yapmıyorsun, gerekli ilgiliyi ve dikkati vermediğin için böyle oluyor’ gibi cümlelerle çocuğa aşırı derecede suçlayıcı yaklaşılmamalı. ‘Çocuğum hiç çalışmıyor, bu zaten bir rahatsızlıkmış, notları düşük olsa da yavaş yavaş öğrenir’ gibi aşırı derecede kabullenici yaklaşım da doğru değil, daha arada bir tavırla yaklaşmak gerekiyor. Bu durumun tedavi edilebilen bir rahatsızlık olduğu, çocuğa kendisini de istekli olması, çaba göstermesi, belirli bir noktaya gelinceye kadar daha fazla çalışması gerektiği söylenebilir.

İlkokul birinci sınıfta teşhis konuyor

Özgül öğrenme bozukluğunun nörogelişimsel bir rahatsızlıktır. Nörogelişimsel rahatsızlıkların beynin yapısal ve fonksiyonel farklılıklarından kaynaklanan ve genellikle ömür boyu az veya çok kalıcı olan rahatsızlıklardır.

Özgül öğrenme güçlüğünün aynı zamanda poligenik yani doğuştan gelen bir rahatsızlıktır. Genel olarak kendini okuma ve yazma sıkıntıları ile ortaya koyduğu için en fazla ilkokul birinci veya ikinci sınıfta teşhis ediliyor. Özgül öğrenme güçlüğü, akademik anlamdaki sıkıntılardan ileri gelir ve özgül öğrenme güçlüğü olan çocuklar, normal zeka ve yüksek zekalı çocuklardır. Diğer alanlarda çok ciddi problemler yaşamazlar.

Basit okuma ve yazma sıkıntıları uyarı kabul edilmeli

Bu çocuklar normal okullarına devam etmeli ama bunun yanında özel eğitim almalıdırlar. Çünkü disleksi ne kadar ömür boyu süren bir rahatsızlıktır demiş olsak da erken konulan teşhis ve erken başlatılan özgül öğrenme güçlüğü çalışmalarıyla bu çocukların hak ettiği eğitimi alabilmeleri ile hedefledikleri noktalara ulaşmaları, üniversiteler bitirmeleri, başarılı insanlar haline gelmeleri son derece mümkündür. Tedaviyle çok daha silik semptomlarla yetişkinliklerine geçip özel hayatlarında, iş hayatlarında belli başarıyı elde edebilmeleri mümkün bir durumdur. Unutulmaması gereken, öğretmenlerin ve ebeveynlerin iyi gözlem yapması, ilk başlangıçta zekasıyla uyumsuz derecede basit olabilecek okuma ve yazma sıkıntıları gördüklerinde uzmana danışmalarında fayda var.

Disleksi, disgrafi ve diskalkuli birlikte görülebiliyor

İlkokul birinci sınıfta okuma ve yazmanın başlaması ile birlikte bu çocuklarda okuma gecikmesi yaşanmaya başlanır. Bu çocukların bazı harfleri hiç tanımayabileceklerini, imla hatalarına çok açık, harfleri birbirine karıştırmaya müsait ve okurken ya da yazarken hece atlamaya veya eklemeye yatkın olurlar. Daha ileri süreçte özellikle çarpmadan sonra matematik problemleri ile de karşı karşıya kalırlar. Çünkü genel anlamda okuma zorluğu olan disleksi, yazma zorluğu olan disgrafi ve matematik ile ilgili olan diskalkuli beraber çok sık görülür. Bunların arasında en sık görülen disleksi olmasına rağmen az veya çok beraber görülmesi aslında bizim en sık karşılaştığımız tablodur.

Özgül öğrenme güçlüğü mutlaka tedavi edilmeli

Özgül öğrenme güçlüğünün tedavi edilmediği durumda normal zeka hatta yüksek zekaya sahip olabilen çocukların okuma ve yazmayı bile öğrenemeyecek, basit para hesabı yapamayacak, günlük hayatını organize edemeyecek bir hale gelebilir. Tabii ki bu durumun yarattığı özgüven düşüklüğünü, duygu durumla ilgili sıkıntıları da düşündüğümüz zaman bu çocuklar hak ettikleri yere gelemezler, ek psikiyatrik rahatsızlıklar geliştirebilirler. İşlevselliklerinde çok ciddi düşüş ortaya çıkabilir. Mutlaka tedavi edilmesi gereken bir rahatsızlıktır.

Tedavi çocuğun özgüveni için gerekli

Bu tip sıkıntılar yaşayabileceği için bunların da tedavi edilmesi, çocuğun öz güveninin desteklenmesi çok gereklidir. Özel eğitimin yakalandığı an başlaması çok önemlidir. Çünkü okul reddine, erken okul bırakmalara kadar giden ve çocuğu depresyon, kaygı bozukluğu teşhisi alabilecek duruma sokan bir hale gelebilir.

Mutlaka uzman desteği alınmalı

Özgül öğrenme güçlüğünün tedavisinin bir parçası da özel eğitimdir. Ancak özel eğitimin de okullardaki okutulan matematik ve Türkçe derslerinin aynı şekilde anlatılması olmadığının altını çizdi. Yrd. Doç. Dr. Neriman Kilit, “Özel eğitim, özel eğitmenler tarafından yani farklı algılayan, farklı şekilde anlayan çocuklara, farklı yöntemlerle anlatabilme kapasitesine sahip olan ve bu yönde eğitim almış özel eğitmenler tarafından verilecek olan eğitimdir. Çünkü zaten bu çocuklar normal derslerine arkadaşları ile birlikte girmeye devam edecekler. Onun yanında bu özel eğitim sunulmalıdır.