CHP İstanbul Milletvekili ve Ordulu siyasetçi Cemal Enginyurt, 2025 yılının Şubat-Nisan ayları arasında yaşanan zirai don felaketinin ardından üreticilerin yaşadığı mağduriyeti Türkiye Büyük Millet Meclisi gündemine taşıdı. Enginyurt, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’ya yönelttiği yazılı sorularla, devlet desteklerinin yetersizliğine ve hasar tespit sürecindeki adaletsizliklere dikkat çekti.
“Verilen Destek, Çiftçinin Yarasına Merhem Olmuyor”
Enginyurt, Bakanlık tarafından açıklanan dekar başına destek miktarlarının, üreticinin gerçek maliyetlerini karşılamaktan uzak olduğunu belirtti.
Örneğin, fındık üreticisine dekar başına verilen 4.200 TL’lik destek, ortalama 7.000-8.000 TL’lik üretim maliyetinin oldukça altında kalıyor.
Milletvekili Enginyurt, “Çiftçi, zararının yalnızca küçük bir kısmını telafi edebiliyor. Bu bir destek değil, adeta bir teselli payıdır” ifadelerini kullandı.
“ÇKS Dışında Olan Üretici Yok Sayılıyor”
Enginyurt’un bir diğer eleştirisi, desteklerin yalnızca Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS)’ne kayıtlı üreticileri kapsaması oldu.
“Sistem dışında kalan binlerce üretici destek alamıyor. Bu durum tarımda sosyal adalet ilkesini zedeliyor ve üreticiler arasında eşitsizlik yaratıyor” dedi.
Bakanlığa 4 Soruluk Çağrı
Milletvekili Enginyurt, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’ya şu sorularla yanıt istedi:
Gerçek Maliyet Analizi: Destek miktarları ürünlerin gerçek maliyet ve zarar oranları dikkate alınarak mı belirlendi?
Etki Ölçümü: Yüksek maliyetli ürünlerde verilen desteklerin yeterliliği üzerine bir etki analizi yapıldı mı?
Kayıt Dışı Üretici Mağduriyeti: ÇKS’ye kayıtlı olmayan üreticilerin zararlarını telafi edecek bir düzenleme planlanıyor mu?
Kalıcı Destek Politikası: Don olaylarının sıklaşması karşısında vadeli ödemelerin dışında kalıcı bir risk yönetim modeli hazırlanacak mı?
“Don Felaketleri Artık İklim Krizinin Sonucu”
Enginyurt, son yıllarda artan don olaylarının artık iklim krizinin kalıcı etkilerinden biri haline geldiğini belirtti.
“Bu sorun artık dönemsel değil, sistematik bir tehdit. Tarım Bakanlığı, iklim krizine uygun stratejik ve sürdürülebilir tarım politikaları geliştirmelidir” diyerek çağrısını yineledi.
