Türkiye'nin en önemli tarım ürünlerinden biri olan fındıkta hasat dönemi hızla yaklaşırken, üreticiler ve sektör temsilcileri 2025 yılı fiyat açıklamasını merakla bekliyor. Ancak fındık toplama sürecine yaklaşık 40 gün kalmasına rağmen, henüz resmi bir fiyat açıklaması yapılmadı. Piyasadaki sessizlik ve belirsizlik, üreticilerde endişe yaratıyor.
Geçmiş Yıllarda Fiyatlar Nasıl Şekillendi?
Her sezon olduğu gibi bu yıl da üreticiler, geçmiş yıllardaki fiyat hareketlerine bakarak yeni döneme dair fikir edinmeye çalışıyor. Son beş yılda fındık fiyatlarında dikkat çeken değişimler yaşandı:
2020 – Pandemi Gölgesinde Hafif Artış
COVID-19 pandemisine rağmen 2020 yılında fındık fiyatlarında sınırlı da olsa bir artış görüldü. Giresun kalite fındık kilogram başına 22-22,5 TL seviyelerine yükseldi. Tedarik zincirindeki aksamalara ve yükselen maliyetlere rağmen üreticiler için kısmi bir rahatlama sağlandı.
2021 – Yükseliş Trendi Devam Etti
2021 sezonunda fiyatlar daha da artarak Giresun kalite fındıkta 27 TL, Levant kalitede ise 26,5 TL seviyesine ulaştı. İç piyasada talebin artması ve döviz kurundaki dalgalanmalar fiyatları yukarı çekti. Ancak artan üretim giderleri üreticilerin kârlılığını gölgelemeye devam etti.
2022 – Fiyatlar Zirveye Koştu
2022 yılında fındık fiyatları adeta sıçrama yaptı. Giresun kalite fındık kilogramı 54 TL'ye kadar çıktı. Özellikle gübre ve işçilik maliyetlerindeki artış bu fiyatları tetiklerken, kaliteye verilen önem de arttı. Ancak yüksek fiyatlar, piyasada arz-talep dengesine dair bazı soru işaretlerini beraberinde getirdi.
2023 – Rekorlar Yılı
2023 sezonu ise fındık fiyatlarının rekor seviyelere ulaştığı bir yıl oldu. Giresun kalite fındık 84 TL, Levant kalite ise 82,5 TL’den işlem gördü. Yüksek maliyetlere rağmen bu fiyatlar üreticilerin yüzünü güldürdü. Fakat sektör temsilcileri, bu yükselişin sürdürülebilir olup olmayacağı konusunda temkinliydi.
2024 – 100 TL Bandı Aşıldı
Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), 2024 yılı için Levant kalite fındık alım fiyatını 130 TL, Giresun kaliteyi ise 132 TL olarak belirledi. Bu açıklama üreticilerde memnuniyet yarattı. Ancak piyasa koşullarındaki dalgalanma, uzun vadeli istikrarı tartışmalı hale getirdi.
2025 – Sessizlik Sürüyor, Beklenti Artıyor
2025 sezonu için ise hâlâ net bir fiyat açıklaması yapılmadı. Hasada bir aydan az süre kala üretici ve tüccarlar fiyatların açıklanmasını bekliyor. Resmî kurumlardan gelen herhangi bir bilgi olmayışı, planlamaları zorlaştırırken, kulislerde çeşitli fiyat tahminleri konuşuluyor.
Artan girdi maliyetleri, döviz kurlarındaki dalgalanmalar ve küresel ekonomik belirsizlikler göz önüne alındığında, üreticiler açıklanacak fiyatların maliyetleri karşılamasını ve piyasada istikrar sağlamasını istiyor. Gözler şimdi Tarım ve Orman Bakanlığı ile TMO’dan gelecek açıklamalarda.
