Saygı duruşu eşliğinde başlayan etkinlik, Maraş katliamını anlatan belgesellerle katılımcılara duygu dolu anlar yaşattı.
Belgesel sonrası açıklama yapan Alevi Kültür Derneği Başkan Hüseyin Yorulmaz günün anlam ve önemi dair açıklamalarda bulundu.
“Maraş Katliamını Unutmadık, Unutturmayacağız”
Başkan Yorulmaz’ın açıklamaları şöyle:
Maraş Katliamı veya Maraş Olayları, 19-26 Aralık 1978 tarihleri arasında Alevilere, Kürtlere ve solculara yönelik gerçekleşen bir katliamın 45. yıl dönümünde hatırlanıyor. İddianameye göre 111 kişi hayatını kaybetti, ancak resmi olmayan verilere göre ölenlerin sayısı 500’ün üzerindeydi.
Alevilere ait 559 ev yakıldı, 290’a yakın iş yeri tahrip edildi. Davaların 23 yıl sürmesi sonucunda 22 kişi idam, 7 kişi müebbet hapis cezasına çarptırıldı. 321 kişi ise 1-24 yıl arasında hapis cezası aldı. Katliamda önemli rol oynayan 68 kişiye ise ulaşılamadı. Bu olaylar, 12 Eylül Darbesi’ne yol açan önemli faktörlerden biri olarak kabul ediliyor.
Yargılamalar, 1991 yılına kadar sürdü ve çoğunlukla sağ ve aşırı sağ görüşlü 804 kişi hakkında dava açıldı. 29 kişi idam, 7 kişi müebbet hapis, 321 kişi ise 1-24 yıl arasında hapis cezası aldı. İdam cezaları Yargıtay tarafından bozuldu ve sonrasında uygulanmadı.
Katliamın müdahil avukatlarından Ceyhun Can, Halil Sıtkı Güllüoğlu ve Ahmet Albay, olayların ardından öldürüldü. CHP Milletvekili Oğuz Söğütlü, yaşananların açık soykırım olduğunu ve Alevi nüfusun büyük bir kısmının kenti terk ettiğini iddia etti. Ökkeş Kenger, olayın bir numaralı sanığı olarak beraat etti ve daha sonra milletvekili olarak görev aldı.
Maraş Olayları, Türkiye’de 12 Eylül 1980 Askeri Darbesi’ne giden süreçte önemli bir olaylar zinciri olarak değerlendirilmektedir.
Ünye Alevi Kültür Derneği eski başkanı Yüksel Beşli ise, Katliamın asıl nedenin” Ülkeyi yöneten emperyalist güçler” olduğunu yaptığı açıklamada dile getirdi. Eski başkan Beşli’nin konuyla ilgili açıklamaları şöyle:
“Katliamın asıl nedeni, ülkeyi yöneten güçler ve emperyalistler tarafından sürekli sınanan yoksul halktır. Bu, ezen ve ezilen ilişkilerinin olduğu, sömürülenin varlığı ve bazı insanların düşüncelerine karşı gelişmelerin yaşandığı tüm ülkelerde sadece bizim değil, genel bir olgudur. Asıl nedeni sınıf çelişkisi olarak değerlendiriyoruz.”
Etkinliğe Alevi Kültür Derneği Başkanı Hüseyin Yorulmaz, Alevi Kültür derneği eski başkanı Yüksel Beşli, üyeler, CHP İlçe Başkanı İsa Maral, CHP kadın kolları başkanı Ayşe Atay ve CHP Belediye Başkanı adayı Cumhur Öztürk katılım gösterdi. Alevi Kültür Merkezi açıklamasında, anma etkinliğine tüm vatandaşların, siyasi partilerin, sendikaların ve sivil toplum örgütlerinin davetli olduğunun da altı çizildi.
